Dâng hương là một việc làm vô cùng quan trọng đối với người Việt Nam, đặc biệt là vào những dịp lễ, Tết và các ngày giỗ, tảo mộ. Bên cạnh đó, nhiều gia đình xem thắp nhang là nghi thức không thể thiếu mỗi ngày. Vậy ý nghĩa dâng hương là gì? và có tầm quan trọng như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết sau đây nhé.
Dâng hương – một tập tục không thể thiếu của người Việt Nam
Giải thích về từ “dâng hương”
Chắc hẳn rằng hương, nến không còn là những vật dụng xa lạ đối với tất cả các bạn đọc. Vào những dịp lễ Tết, cúng dường, khi đi đến viếng thăm các ngôi chùa, chúng ta sẽ dễ dàng bắt gặp hình ảnh người người cầm hương dâng lên các vị thần và phật. Vậy dâng hương là gì?
Dâng là một từ trang trọng được dùng để chỉ hành động đưa lên, là một cách nói vô cùng cung kính. Hương là từ dùng để chỉ nhang, trầm và những đồ vật khi đốt lên sẽ có mùi thơm. Nói một cách đơn giản, dâng hương là cung kính đưa nhang, trầm lên các bậc bề trên, thường là tổ tiên, ông bà, cha mẹ đã khuất.
Hương khói quan trọng như thế nào đối với các gia đình Việt Nam?
Việt Nam là một đất nước rất tin tưởng vào chuyện tâm linh, đối với các gia đình, hương khói cho tổ tiên là điều không thể thiếu để thể hiện sự thành kính, báo hiếu ơn sinh thành, nuôi dạy.
Tại Việt Nam, có rất nhiều người tin rằng khi thắp hương, người của 2 cõi âm và dương sẽ được kết nối và trở nên gần gũi với nhau hơn. Chính vì thế, để tưởng nhớ về người đã khuất hay có việc cần khấn vái, tất cả mọi người đều sẽ thắp hương.
Ý nghĩa dâng hương
Nguồn gốc của việc dâng hương
Từ thuở xa xưa, con người đã phát hiện ra một điều rằng khi đốt lên một vật dụng, tùy vào chất liệu mà sẽ có những mùi hương khác nhau tỏa ra, chính vì thế mà đã có sự xuất hiện của nhang, trầm, nến thơm,…
Một số mùi hương tỏa ra từ nhang, nến còn có tác dụng điều trị một số bệnh về thể chất cũng như tâm lý. Ngoài ra, việc thắp hương ở tại nơi liệm người vừa qua đời sẽ khiến không khí thanh tịnh, trong trẻo hơn, người ta tin rằng những việc này có thể giúp người đã khuất thanh thản và siêu thoát.
Việc dâng hương có ý nghĩa và công dụng như thế nào?
Theo Phật giáo, việc hương khói nghi ngút thể hiện lòng thành của người thờ Phật, không cần chuẩn bị mâm cúng quá cầu kỳ, trang trọng. Việc dâng hương cho Phật chỉ cần đi kèm với đèn, hoa quả tươi tốt cùng với nước sạch là chứng minh được cái tâm với Đức Phật.
Trong Thiên Chúa giáo, người ta cũng dùng hương để thắp lên vào những ngày lễ, hương thường được xông tại các bàn thờ, thánh lễ, Kinh Thánh, rượu Thánh cùng với linh cữu người đã khuất,… Người Thiên Chúa giáo tin rằng các loại nến, trầm,… đều mang theo hương thơm của Chúa.
Ngoài ra, người ta tin rằng khi thắp hương, họ sẽ được kết nối với người cõi âm, hướng đến sự linh thiêng và được phù hộ độ trì, xua đuổi tà ma. Hương được sử dụng rất nhiều tại những ngày giỗ, tảo mộ hoặc các ngày lễ như Vu lan, lễ Phật đản, ngày Tết, đám tang,…
Nên dâng hương như thế nào?
Tất cả các gia đình tại Việt Nam đều dâng hương với số lẻ hoặc dâng cả bó hương chứ không sử dụng những số chẵn như 2,4,6,… Vậy ý nghĩa của những con số này là gì?
- Dâng 1 nén hương: Thể hiện lòng thành đối với bề trên hoặc người đã khuất.
- Dâng 2 nén hương: Người ta dâng 2 nén hương khi thăm viếng linh cữu của người đã khuất hoặc trong suốt thời gian chịu tang.
- Dâng 3 nén hương: Dâng cho Tam Bảo là Phật – Pháp – Tăng, dâng cho Tam giới là Dục giới – Sắc giới – Vô sắc giới, dâng cho tam thời là quá khứ – hiện tại – tương lai, dâng cho Tam vô lậu học là Giới – Định – Tuệ của Phật. Chính vì chứa đựng nhiều ý nghĩa mà dâng 3 nén hương là hành động thường thấy ở người Việt Nam.
- Số 7 và 9: 2 số tượng trưng cho vía, khi muốn xin ơn cho riêng cá nhân, người ta sẽ dâng 7 hoặc 9 nén hương.
Tuy nhiên, đây chỉ là về mặt tâm linh và tín ngưỡng, trên thực tế, khi khói của nén hương bốc lên trời thì các vị thần phật và người đã khuất đã cảm nhận được tấm lòng của người thắp. Việc thắp bao nhiêu nhang, trầm không quan trọng, quan trọng là ở sự thành tâm, thành khẩn khấn vái.
Để tránh gây ra hỏa hoạn cũng như những sự cố về thiếu không khí trong các ngôi chùa, dẫn đến việc người đi viếng bị ngất, các chùa hiện nay chỉ khuyến khích thắp 1 nén hương tượng trưng cho tấm lòng.
Có thể thấy rằng ý nghĩa dâng hương rất quan trọng và có giá trị tinh thần cao đối với tất cả mọi người. Khi cuộc sống khó khăn, gặp phải trở ngại, người ta thường tìm kiếm chỗ dựa về mặt tâm linh, tín ngưỡng để soi sáng con đường của bản thân, và dâng hương là một cách để thể hiện lòng thành, sự cung kính với bề trên, giúp tâm thanh tịnh và được dẫn lối.